ANP-kul: ‘Fans betaalden niets voor Radiohead’

Opeens duikt er overal in online-media een ANP-berichtje op, dat weer is overgenomen van AP: "Tweederde van de mensen die Radiohead's zevende album In Rainbows hebben gedownload, betaalden 0 dollar", luidt het nieuws. Waar dit percentage vandaan komt, mogen we helemaal zelf bedenken, want een bron wordt niet vermeld. Bij het woord 'dollar' in plaats van 'pond' gaat er een alarmbel rinkelen. En ja hoor: slechts één minuutje googlen is vereist om de aap uit de mouw te laten kruipen.

Hoe zit het dan precies? Laten we even 'De Leugen Regeert' naspelen. Het oorspronkelijke AP-bericht (vandaar Los Angeles in de creditline, wat ook de wenkbrauwen doet fronsen bij nieuws over een Engelse band) baseert zich op een 'studie' van het Amerikaanse onderzoeksbureau comScore Inc, dat online gedrag onder de loep neemt. Dit bedrijf heeft 'een paar honderd' mensen die In Rainbows hebben binnengehaald ondervraagd. Zoals bekend kon de fan bij het downloaden van In Rainbows zelf de prijs bepalen die hij of zij ervoor over had. Van de geïnterviewden heeft 62 procent niets betaald voor de album-download. De 38 procent die wel geld over had voor de plaat, betaalde gemiddeld zes dollar. Amerikaanse kopers betaalden gemiddeld 8,05 dollar, buiten Amerika lapten fans gemiddeld 4,64 dollar. Zo'n 12 procent van de kopers betaalde tussen de 8 en 12 dollar. Over alle downloads zou de betaalde prijs gemiddeld 2,26 dollar zijn, het bedrag dat direct door naar de band gaat.

Het ANP neemt ook braaf het aantal van 1,2 miljoen bezoekers van de In Rainbows-website over; slechts een schatting van comScore. Vervolgens kan het bedrijf niet zeggen hoeveel van die 1.2 miljoen mensen ook tot download of tot bestelling van de boxset van In Rainbows à 40 pond zijn overgegaan. Daarmee vinden we nog een hiaat: want wat is er gedaan met antwoorden van mensen die de boxset voor dit bedrag hebben besteld en daarmee ook de download kregen? Die hoefden niet een willekeurig bedrag in te vullen. En natuurlijk zullen zat mensen In Rainbows voor nop hebben gedownload, maar zo'n onderzoekje als dit zegt niks, nada, zip over de exacte aantallen, laat staan over geloofwaardige percentages.

Het ANP neemt het rammelende, op drijfzand leunende nieuws over een willekeurig onderzoekje hoe dan ook braaf over, en kranten, nu.nl, NOS en RTL volgen getrouw. Wat was ook alweer les 1 op de School voor de Journalistiek? Trek een ANP-berichtje altijd eerst even na alvorens het blind te plaatsen? Want ook de her en der overgenomen slotzin 'De cd-box van In Rainbows, met daarin naast de cd ook een vinylplaat, foto's en ander materiaal, ligt binnenkort in de winkel' klopt niet. Die wordt voorlopig alleen bezorgd bij mensen thuis, of winkels moeten de box met tientallen tegelijk hebben besteld om 'm voor een hogere prijs te verkopen. Dat kan natuurlijk.

Radiohead zelf heeft dus nog geen 'verkoopcijfers' of aantallen naar buiten gebracht. Daar zijn we natuurlijk wel nieuwsgierig naar. Op bovenstaand onderzoekje geeft de band geen commentaari. Ik wacht met spanning af of Thom Yorke en de zijnen nog eens aangeven hoeveel en of ze nu meer aan de download hebben verdiend, dan wanneer ze In Rainbows op de traditionele manier direct via een platenmaatschappij op de markt hadden gebracht. Wellicht tijdens de webcast van komende vrijdag? Deze manier van online aanbieden was vooral een experimentje, aldus gitarist Jonny Greenwood onlangs in een interview. "Gewoon om mensen even te laten nadenken over wat muziek tegenwoordig nog waard is."

Lees ook:
- Parlophone komt met Radiohead-boxset en USB-stick
- Radiohead verzorgt live webcast van drie uur
- Radiohead's In Rainbows via XL Recordings in de winkel
- 'Radiohead uitgebreid op tournee in 2008'
- Album van de week – Radiohead – In Rainbows