Lowlands, dag 1: inkomen met Santogold, The National en Hot Chip

Voor mij was het alweer een paar jaar geleden: afreizen naar de vier meter onder zeeniveau gelegen Flevopolder om Lowlands mee te maken, na enkele jaren het minstens zo aangename Pukkelpop in België te hebben bezocht. Nu we drie dagen verder zijn: de voetjes steken nog een beetje van het kilometers maken, de alcohol zweeft nog wat na in het hoofd en ik ben nog iets van de wereld door het nauwelijks te beschrijven zo goede en intense concert van Sigur Rós op zondagavond. En ik was vast niet de enige. Over nasidderen gesproken…, maar daarover later meer. Jawel, het is hoog tijd voor de grote terugblik: een uitgebreid verslag per dag van de drie ramvolle en -drukke Lowlandsdagen… Te beginnen met de vrijdag, met als voornaamste blikvangers Santogold (foto) Hot Chip, en The National.

Wat wil je het liefste als je vers vanuit je tent voor het eerst het bonter dan ooit gekleurde Lowlands-terrein opwandelt? Ingetogen klanken van een singer-songwriter als Tom Baxter of meteen een potentieel feestje met The Pigeon Detectives? Dat laatste natuurlijk, na een korte terreinverkenning om te weten waar al die tenten ook alweer staan. Het vijftal uit Leeds is van de India naar de enorme Alpha-tent gekatapulteerd, met de bedoeling daar een grote massa met vrolijke, springerige Britrock te vermaken. Ondanks een meebruller als I Found Out aan het begin van de set, blijkt een tent van een capaciteit van zo'n 15.000 man enkele maten te groot. In het voorste vak is het feest, maar dan vooral bij de nummers van debuut Wait For Me. De liedjes van snel gekomen opvolger Emergency happen minder lekker weg. Desondanks een aangenaam luchtige opening van de dag.

Nog wat pretentielozer, al wat jaartjes op weg en daardoor een flinke slag leuker en beter: de vriendelijke vrienden van The Presidents Of The United States Of America. Nog altijd met een minimale drumkit, een tweesnarige bas en viersnarige gitaar in de aanslag, anders wordt het live spelen te lastig. Gelukkig maar, want het KISS-principe (Keep It Simple Stupid!) blijkt nog altijd de kracht van het trio. Zeker als na vlot nieuw werk oude hits als Lump, Kitty en Peaches nog steeds met zoveel plezier worden gespeeld. Deze presidenten zullen de wereld nooit veranderen, maar zetten hun missie ‘plezier schoppen' nog altijd met verve voort.

Na twee blije, niets-aan-het-handje gitaarbands wordt de behoefte aan wat zwaarder, intiemer werk wel groter. Dus komt het goed uit dat de warme melancholiemuziek van The National op het programma staat. De spot in de grote, niet erg volle Grolsch is gedurfd, zeker als aan het begin het geluid wat zachtjes staat, maar eenmaal op stoom kan The National de tent prima aan. Zeker als de doorbabbelende bierdrinkers het hazenpad hebben gekozen door ‘die chagerijnige muziek.' De mompelende bromstem van Matt Berninger (denk aan Tindersticks' Stuart A. Staples) blijft boeien in de uitsluitend mooie, vaak in somberte gehulde liedjes, geregeld met z'n zevenen naar een stevig crescendo geduwd. De echte finale is er als de zanger zich zelfs aan een stukje crowdsurfen waagt. Dat hebben we de feestbeesten van daarnet in de Alpha nota bene niet zien doen.

Van luchtige rockfeestjes naar stemmige melancholie naar opgefokte manie: aan stemmingswisselingen op een festival als Lowlands is zoals gebruikelijk geen gebrek. Holy Fuck is op het kleine Charlie-podium tegenover de Alpha-tent stevig op dreef met onaardse elektronica voortgedreven door een opgejaagde ADHD-drummer. De Charlie is meer een overkapping dan een tent: we staan in de volle zon naar de heftig achter hun keyboards klapwiekende Canadezen te kijken, wat helaas niet helemaal werkt. In het totale duister zou de bij vlagen onnavolgbare muziek van Holy Fuck nog beklemmender uitpakken, maar toch: een flink deel van het publiek laat zich gewillig en hoofdknikkend in pakken. Te gekke live-band, doet van alle acts op Lowlands waarschijnlijk de naam het meest eer aan, maar volgende keer wel in een tent of X-Ray loods?

Veel bands willen zien op Lowlands betekent drie dagen lang kilometers maken door de onophoudelijke stroom van dik 55.000 bezoekers door. Zo pakt een wandeling van de Charlie (ene kant van het terrein) naar de Bravo (hélemaal aan de andere kant) uit tot bijna een kwartiertje gedwongen slenteren. Los van de vraag of dit logistiek gezien niet handiger zou kunnen op dat terrein: de set van Hot Chip is het reisje wél waard. De electropop van de mannen met nerdy uiterlijk klinkt in de afgeladen Bravo-tent volvet en hard, maar de geluidsmuur gaat niet ten koste van het hoge popgehalte. Zeker meezinger Ready For The Floor lijkt een klassieker in de dop. Op z'n best lijkt het alsof er na drie Hot Chip-albums een nieuwe, steviger Depeche Mode is opgestaan, met een iets minder begenadigd zanger weliswaar die niet over de looks van Dave Gahan beschikt. Maar wat boeit dat… Mag die Sinead O'Connor-cover Nothing Compares 2 U trouwens de volgende keer achterwege blijven?

De hypes op Lowlands dit jaar zijn opvallend vaak duo's, zoals The Ting Tings. Dit jongetje met z'n meisje maken het echter niet waar Althans, wat we hier na Hot Chip nog van meekrijgen, klinkt flauw en vlak, en dat geldt zelfs voor de door zangeres Katie White zonder venijn gepiepte single That's Not My Name. Desondanks is er geen doorkomen aan bij de bomvolle India-tent, die toch aardig gegroeid is ten opzichte van een paar jaar terug.

Een keuze uit de vele beschikbare maaltijden, de saté met friet dit keer, wordt verorberd bij het Paprika Korps, het bewijs dat ook Polen reggae kunnen spelen alsof ze eigenlijk op Jamaica geboren zijn. Reggae; het is slechts een van de vele stijlen waar een van de new sensations van Lowlands 2008 uit put: Santogold. Deze dame die ook naar de naam Sandy White luistert, grijpt gulzig uit een verzameling muzikale stijlen zoals een kleuter met een volle snoeppot zou omgaan. Jammer dat mevrouw erg laat begint. Een technisch mankement zou de oorzaak zijn, maar we zien geen reparaties op het India-podium. Als Santogold eenmaal opkomt, is het wel meteen goed raak. Een reeks van de beste tracks van haar album opent de set, waardoor de India meteen het kookpunt bereikt.

Toch wringen er een aantal zaakjes: White denkt dat ze in Amsterdam is, de in grijs gestoken band doet wel erg anoniem z'n ding en wat de achtergrondzangeressen nu eigenlijk doen behalve übercool synchroon hun robotbewegingen maken, is niet helemaal duidelijk. Wat is live en wat niet van deze band? Worden we beduveld? Het geweldige geluid heeft Santogold al en uiteindelijk wint de onbewuste drang tot heupwiegen het van de kritische blik, maar het totaalplaatje van haar live-show moet duidelijk nog groeien.

Met Santogold zijn we nog niet uitgedanst: straks staat nieuwe disco-koningin en andere personnality Roisin Murphy nog op het programma. Maar eerst zien we de veteranen van The Flaming Lips uit Oklahoma doodleuk hun set van Pinkpop 2006 herhálen. Dus met de opkomst met zanger Wayne Coyne in een enorme doorzichtige bal, tientallen ballonnen en duizenden confettisnippers tijdens Race For The Prize. Vooruit, in plaats van aliens zien we vandaag dansende Teletubbies op het podium. Het bizarre festijn brengt onvermijdelijk een brede glimlach op ieders gezicht; dit is écht een act geschikt voor Lowlands.

Totdat je goed luistert naar wat The Flaming Lips muzikaal voor elkaar boksen, en dat blijkt bar weinig voor te stellen. De onvaste stem van Coyne gaat soms diep de mist in. Hij blijft ook maar van zijn toeschouwers verlangt dat ze finaal uit hun stekker gaan, terwijl de set zich moeizaam voortsleept met traag, ingetogen werk, dat getuigt van gebrek aan zelfkennis. Mooie show, muzikaal echt ver onder de maat, zeker als je ziet wat The Flaming Lips op hun prachtplaten presteren.

We staan kortom te trappelen om de heupen nog eens los te slingeren bij Roisin Murphy, maar de oud-zangeres van Moloko geeft ons daar deze vrijdagavond in de Bravo niet veel gelegenheid toe. Het werk van tweede solo-exercitie Overpowered en enkele nummers van debuut Ruby Blue klinken dit keer opvallend mat, vooral vanwege een weliswaar vaardig, maar wel erg netjes spelende band. We hebben Murphy al eens massa's mensen zien opzwepen in de meest krankzinnige outfits, maar dat is er op deze koude Lowlands-avond niet bij. Dat merk je ook aan het publiek in de Bravo. De schreeuwende meute die even verderop loos gaat op Infadels is achterin de Bravo zelfs te horen.

Zo is dag 1 van Lowlands, afgezien van het nadansen in de Grolsch-tent, Lowlands ten einde. Eigenlijk was deze vrijdag nog een soort inkomdag met een reeks aardige tot best goede optredens. Het lijkt een soort opmaat naar de zaterdag, als onder meer N*E*R*D, Blood Red Shoes, The Rascals, No Age Franz Ferdinand en The Sex Pistols-reünie op het programma staan. Heb ik jouw favoriete Lowlands-act net gemist? Meld het vooral hieronder in de comments.

Foto Santogold: Herman Roggeveen (NLpop)

Zie ook:
- Lowlands, dag 3: concert der concerten van Sigur Rós
- Lowlands, dag 2: venijnige Franz op scherp, sneue Sex Pistols
- Eerste impressies op Lowlands 2008: druk man!