Lowlands, de vrijdag: met Faith No More vrolijk de midlife crisis in

Een ding is zeker: véél mensen hebben lang uitgekeken naar deze zeventiende, drie en een halve maand van tevoren uitverkochte editie van A Campingflight To Lowlands Paradise. Als 55.000 beschikbare kaarten zo ver van tevoren uitverkopen, kun je onbetwist spreken van het populairste festival van Nederland. Een status die verkregen is door die typische, relaxte ‘Lowlands-sfeer’ waar veel bezoekers het steevast over hebben. En door altijd een goeddeels avontuurlijke programmering te hebben, met qua muziek de namen van morgen. Vooraf klonk er dit jaar hier en daar wat gemor op websites en internetfora over de programmering. Die is inderdaad voor Lowlands-begrippen wel eens iets vooruitstrevender geweest, met wat minder Nederlandse namen op de bill.

Naar acts die zonder een debuutplaat op zak vanuit het niets kunnen verrassen, is het dit keer zoeken. En dan zijn daar wel grotere namen als The Prodigy, Kaiser Chiefs en Kasabian op herhaling. Gelukkig valt er zeker in de kleinere tenten Lima en X-Ray nog het een en ander te ontdekken. En no freakin’ way dat er nog iets van gemor te merken is op het moment dat vrijdagmiddag om half een éindelijk de poorten onder luid applaus van de wachtende bezoekers opengaan. Dansend en juichend betreden de eerste bezoekers het Lowlands-terrein. “Jaaaaa, we zijn er weeer!!” ‘Welcome home’ staat er op de hekken tussen alle geboden en verboden. Ja, voor genoeg vaste bezoekers is Lowlands drie dagen in het jaar weer even thuis komen in de Flevopolder. De poldergrond wordt nog net niet gekust.

Kort daarna spreidt de massa van 55.000 bezoekers zich al snel over de verschillende tenten. Roosbeef bijt met haar vreemde, maar inmiddels vertrouwd mooie Nederlandstalige liedjes het spits af in India-tent, die meteen goed gevuld is, kort daarna gaat het ook op de rest van het terrein voorzichtig loos. Voorzichtig, want twee bescheiden electropophypes aan het begin van de middag maken het nog niet helemaal waar, al kan dat aan het vroege tijdstip van twee uur ‘s middags liggen.

Het kersvers zusje van M.I.A. en Santigold luistert naar de naam Amanda Blank, en zij weet in de groter geworden X-Ray-bunker nog geen vlammend feest in gang te zetten. Ook al hebben de bezoekers er zichtbaar zin in. But hey: het is nog vroeg, en er zijn in haar crossover van hiphop (we horen een cover van LL Cool J’s I Need Love), exotische electro en pop al enkele dansvloerhits in potentie te horen. Vroeg op de dag komt de live-act met twee dj’s achter zich nog wat lauw over, zelfs met het zwarte stoeipakje dat mevrouw Blank draagt, vanwege het lage podium echter amper zichtbaar.

Heeft live ook bar weinig om het lijf; electropophype La Roux, met als blikvangster-met-kuif zangeres Elly Jackson. In de India klinken de Eurythmics-achtige nummers gevaarlijk dunnetjes en vlak: qua live act stelt het ook weinig voor met een toetsenist verstopt achter zijn keyboards, een voorzichtig bewegende, niet bijster imposant zingende Jackson en de man met de elektrische drums op links. Een volle tent ziet hetzelfde en kijkt er gelaten naar. La Roux zorgt op Lowlands niet voor uitbundige taferelen. Don’t believe the hype.

Even verderop blijkt de Lima getransformeerd in een half open podium langs een vrij druk pad. Minder knus dan het kleine tentje van de vorige edities misschien, maar het heeft voor de Zweedse singer-songwriter Kristian Matsson a.k.a. The Tallest Man On Earth het voordeel dat opvallend veel mensen die langs wandelen stil houden om te zien deze man met Dylan-achtige sneer en vlotte, vingervlugge gitaarliedjes is. Ideaal, zeer aangenaam rustmoment in het zonnetje, zo vindt ook het publiek getuige het groeiende applaus. Matsson kan dankzij dit optreden vast vollere zalen verwachten, als hij begin september door Nederland tourt.

Een warm (welkoms)applaus is er ook voor Bon Iver, dat met de hyperbreekbare liedjes van album For Emma, Forever Ago en de Bloodbank EP nota bene in de grote Grolsch-tent mag staan. De toestroom van mensen rechtvaardigt deze keuze van de programmeurs en het mag gezegd: de gevoelige, door Justin Vernon hoog en loepzuiver gezongen liedjes blijven ook op deze plek wonderlijk genoeg uitstekend overeind. Skinny Love is nog steeds om rillingen van te krijgen zo mooi; sommige nummers worden live fraai uitgebouwd met dromerige, uitgesponnen passages, waardoor Bon Iver soms zelfs stevig klinkt. Erg mooi optreden, ondanks dat van achterin de tent honderden stemgeluiden tegen het tentdoek aan blijven klateren. Niet vreemd, het feest is tenslotte net begonnen en oude bekenden worden overal ontmoet, maar misschien had Bon Iver toch een mooie afsluitende plek op de avond en in een kleinere tent als India kunnen krijgen. Dan had er misschien zelfs een magistraal optreden met forse vleugen magie ingezeten.

Ongeveer hetzelfde geldt voor Beirut onder leiding van jonge Amerikaan Zach Condon, die zijn muzikale heil haalt in de Europese balkan, bij Franse chansons en Mexicaanse mariachi, en zijn mosterd omzet in prachtige, tranentrekkende liedjes. Ook voor deze muziek geldt: de Grolsch-tent is eigenlijk net een maat te groot. Daarbij klinken de liedjes van Beirut op zijn platen bloedmooi, maar net als de eerdere keren in Paradiso ontbreekt ook nu net die sprankeling, dat brokje emotie dat op de albums wel zo goed te horen is. Live blijft het orkest met blazers en accordeon wat logger; zinderingen gaan ook pas door de tent als de muzikanten de trompetten wat harder laten schallen. Mooie liedjes als Nantes of A Sunday Smile ten spijt, Beirut live is best mooi, maar is het toch wederom net niet. Toch ook hier de vraag: wat had het later op de avond in een kleinere tent gedaan?

Er is een Britse jonge dame op Lowlands met een grote muil en een klein hartje, die de grootste tent van het festival wel met gemak tot achterin meekrijgt dankzij een gewiekste hitshow. Lily Allen is haar naam, deze keer gehuld in een chique ogend glitterpakje, die de Alpha-tent moeiteloos om haar slanke vingers windt. Ondanks dat achteraf blijkt dat de Britse wat ziekjes is: vandaar dat ze het misschien wat rustiger aan deed op het podium. Een geoliede band speelt strak en Allen is niet de grootste zangeres, maar kent haar beperkingen en overschreeuwt zich nooit. Wat echt goed werkt: het hoge tempo waarin hits Smile, LDN, The Fear, Britney Spears-cover Womanizer en een massaal meegebruld Fuck You in dit uurtje worden gespeeld. Vondsten als een drum ‘n bass uiteinde voor Smile en countrydeun Not Fair die ontaardt in een housestamper geven net dat beetje extra. Dit is slimme popmuziek op zijn meest entertainend en daardoor zeer geslaagd. Die Heineken Music Hall in oktober zou geen probleem moeten zijn.

Wannabe rockchick Brody Dale zou nota bene bij Allen in de leer kunnen gaan over hoe je een optreden leuk maakt. Met haar band Spinnerette brengt ze op het Charlie-podium aan de buitenkant wat vuig klinkende rockliedjes, maar zo dertien in een dozijn hebben we het lange tijd niet gehoord. Spinnerette blinkt uit in standaard liedjes zonder ideeën, goeie hooks of ook maar een sprankje eigenheid of creativiteit, uitgevoerd op het niveau van de gemiddelde band die je wekelijks in honderden Nederlandse jeugdhonken kunt zien. Die met een beetje geluk nog een tand beter zijn. Tel daarbij op dat Dale op zijn best een matige zangeres is, en je hebt met Spinnerette een bandje om snel te vergeten, Lowlands onwaardig eigenlijk.

Door duizenden Nederlandse fans – vaak al in hun dertiger jaren – nog niet vergeten: Californische rockband Faith No More, na twaalf jaar herrezen uit de eigen as om de hele zomer met nog altijd vilein oud werk de festivals onveilig temaken. Na twaalf jaar is het vijftal terug op Lowlands: in de Alpha valt hen een heldenonthaal ten deel. Ooit stonden de vijf heren bekend als harde rockband ‘met de slechte smaak’. Dus is de vrolijk zelfspottende opening al de hele tournee een soulvolle, aalgladde cover van Peaches & Herb’s Reunited, door de in rood pak gestoken zanger Mike Patton – roos in het knoopsgat – domweg vlekkeloos en mooi gezongen.

Acuut hierna gaat de band echter in de brute metaloverdrive alsof Faith No More nooit twaalf jaar op z’n gat heeft gelegen. Patton oogt lekker onberekenbaar – zoekt opeens de fans op om hen te laten meezingen, wie een wanprestatie levert, krijgt een klap. Wat je noemt een nukkige frontman met die gevaarlijke blik in de ogen. “Are you bored? You look bored.” Intussen perst de showman nog steeds 186 verschillende geluiden uit zijn strot, van loepzuiver zingend tot krijsend als een speenvarken. De strakke, heftige set bestaat hoofdzakelijk uit Faith No More-klassiekers, van Epic en Evidence, tot We Care A Lot, ‘foute’ Commodores-cover I’m Easy en het luidkeels door zichtbaar zielsgelukkige dertigers en veertigers vooraan meegezongen Midlife Crisis. Als dit een midlife crisis is, doe mij er dan maar twee.

Mocht er iemand op de vrijdagavond toevallig op zoek zijn geweest naar alle Britten op deze Lowlands, dan had die halt moeten houden bij de branieschoppers met bravoure van Kasabian. Vorige week in Australië nog geveld door de Mexicaanse griep, deze avond in de Grolsch is er een hyperenergieke, strakke band met van die typisch Britse arrogantie aan het werk. Vooral de Engelsen in het publiek lijken het te snappen en laten van zich horen, de Nederlandse toehoorders blijven wat achter. Toch vreemd, want Kasabian heeft in ieder vuig rockend nummer wel een voor grote festivals op maat gesneden meeklapmoment gevolgd door een explosie zitten. Je ziet: dit is normaliter op maat gemaakt voor een meute van 20.000 gekke Engelsen. Wat ondergetekende betreft verrassend sterk. Die albums gaan thuis nog eens in de herkansing.

Na het invallen van de duisternis, blijkt minstens de helft van het Lowlands-publiek bij The Prodigy in de Alpha-tent te staan. Zo is het makkelijk tot vooraan binnenlopen bij de Brooklyner smaakmakers van Grizzly Bear, die met Veckatimest een van de knapste en meest intrigerende indieplaten van dit jaar hebben afgeleverd. Live klinken de vernuftige, ingenieus gearrangeerde liedjes van die plaat dankzij meer dynamiek tussen hard en zacht nog vele malen krachtiger; de driestemmige zangpartijen zijn ondanks de grote bakken galm bij vlagen verbluffend. Prachtige luistermuziek voor op de latere avond, het ideale tegenwicht voor het hersenloze gebeuk van 2ManyDJ’s en The Prodigy, al zullen de massa’s mensen die deze acts trekken dat niet willen horen. Dit was ook een ideaal tijdstip geweest voor Beirut of Bon Iver.

Dankzij Grizzly Bear gaan enkele honderden Lowlanders aangenaam rozig de nacht in, op zoek naar ander vertier om hen weer wakker te schudden. Het werd vrijdag laat met sets van Tiga en Crookers, maar toch: zaterdag weer fris en fruitig op. Vroeg zelfs, voor Nina Kinert…

Zelf andere acts gezien, hele goede of slechte, of andere meningen over de optredens? Laat u gaan in de comments.

Fraaie foto’s van diverse bands zijn onder anderen gemaakt door Dennis Stempher, te zien op Fileunder.

Zie ook:
- Lowlands, de zondag: dubbele gevoelens bij donkere Arctic Monkeys
- Lowlands, de zaterdag: volksverhuizing voor strak Them Crooked Vultures