Bands als Animal Collective zijn zeldzaam. Een eigen geluid hebben waarvan de leden continu de grenzen – als die er al zijn – opzoeken en oprekken, dat is een ding. Maar daarnaast levert de groep uit Baltimore sinds 2000 ook nog eens bijna ieder jaar wel een album af, plus meerdere EP’s, waarop altijd wel ontwikkeling en progressie ten opzichte van het vorige werk is te horen. En dan bezoek je naar aanleiding van een laatste album eens een optreden van die gasten, blijkt ook de eigenwijsheid geen grenzen te kennen. Dan spelen ze gerust bijna alleen maar nieuwer werk, omdat ze in hun geniale koppies alweer een plaat verder zijn. Zo ondervonden ook bezoekers van een Melkweg-show in oktober 2007, kort na de release van Strawberry Jam. Daar speelde Animal Collective opeens hoofdzakelijk nieuw werk, zoals dat op nieuwe studio-plaat Merriweather Post Pavilion is komen te staan. Het negende album in slechts negen jaar tijd dat een instant duizelingwekkend hoogtepunt is in die nooit ophoudende ontwikkeling die Animal Collective tot op heden heeft doorgemaakt.
Alles wat voorgangers getiteld Strawberry Jam, Feels en Sung Tongs al beloofden, platen waarop abstracte soundscapes al plaatsmaakten voor meer echte liedjes en structuur, maken bandleden Panda Bear, Geologist en Avey Tare (Deakin’ doet niet mee) waar op deze verbluffende plaat. Op die eerdere albums wilde de band ondanks genoeg sterke liedjes vol creatieve uitspattingen wel eens de weg kwijt raken in te lang aanhoudend gepiel of gefreak.
Daarvan is op Merriweather Post Pavilion (vernoemd naar een openlucht muziekpaviljoen in de staat Maryland) geen sprake meer. Iets dat sommige fans van het eerste uur misschien zullen betreuren. Een heel nummer doormidden snijden met een pieptoon die de pijngrens van je oren tart, dat doet het collectief (gelukkig) niet meer. Ook het verknipte folkgeluid met een akoestische gitaar als basis ruimt hier volledig het veld. Daar komt echter voor terug dat talloze onnavolgbare elektronische geluiden en samples, wat zwaardere, vaak tegendraadse beats, uitsluitend mooie melodieën, gedoseerde gekte en fraaie samenzang elkaar hier nog nooit zo perfect aanvulden, op een minder abstracte manier dan voorheen bovendien.
En dan zijn ook de elf nummers zelf, meer dan ooit échte liedjes, zonder uitzondering bijzonder mooi, pakkend en goed. Met zo’n vol geluid overdonderen als in het glorieus open barstende In The Flowers lukte de band nog niet eerder. Beats en geluiden lijken dwars tegen elkaar in te gaan, totdat ze opeens toch een vloeiend geheel vormen. Sowieso klonk Animal Collective op zijn studio-albums niet eerder zo vol, gelaagd en fraai. Hetzelfde geldt voor de verslavende (samen)zanglijnen, zoals in het heerlijke My Girls. Denk aan het beste van het in deze context onvermijdelijke Pet Sounds van de Beach Boys, opgenomen met technologie van de 21ste eeuw, een invloed die duidelijk afkomstig is van Panda Bear. Ook een zeer ontspannen popsong met dubby beats en een mooi dromerig refrein als Bluish hoorden we niet eerder van Animal Collective. Genres proberen aan te wijzen is hier volslagen zinloos: uit brokken pure (sixties)pop, elektronica, psychedelica, dub, hiphop en nog een restje folk wordt hier knapper dan ooit iets nieuws gesmeed.
De gekte is intussen zeker niet verdwenen, maar voert niet meer de boventoon nu geschreeuw of dissonante geluiden nagenoeg ontbreken. Chaos grijpt wel aangenaam de macht op momenten dat beats en melodie tegen elkaar in lijken te druisen (het vreemde Lion In A Coma), of als het trio vervalt in aanhoudende repetitieve loopjes van beats, opgestapelde geluiden en regeltjes tekst, zoals te horen in hoogtepunt My Girls, Summertime Clothes, Guy’s Eyes en waanzinnige finale Brothersport. Dat is een van de meest uitbundige en pakkende nummers van die Animal Collective ooit opnam, met alles wat de tien voorgaande tracks zo prachtig maakt nog eens op een heftig opzwepende manier samenvat. Uiteindelijk zal deze muziek nog altijd te moeilijk zijn voor een ware doorbraak naar een groot publiek, maar plaatsjes in tal van eregalerijen lijken nu definitief gegarandeerd.
Alleen al dankzij deze nieuwe Animal Collective blijft de VS voorlopig heer en meester in de huidige indiemuziek. Sterker: als er dit jaar veel platen aankomen die over dit meesterwerk heen gaan, dan staat ons een ronduit spectaculair popjaar te wachten. Dat ziet er op papier tenminste wat genuanceerder uit dan nu al roepen dat dit wellicht al de plaat van het jaar is. (*****)
Animal Collective – Brothersport (live)
Poeh, weet niet of ik hier ooit aan ga wennen. Vooralsnog klinkt het voor mij, net als eerdere AC-platen, als tamelijk hoofdpijnopwekkende, met passer en geodriehoek bedachte wanorde. Moet steeds denken aan die vreselijke Philip Glass.
Heeft het met de voorbije duffe decembermaand te maken dat zo veel recensenten De Staat en Animal Collective meteen als zo ongeveer de meest essentiële releases van het millennium bestempelen?
Ik vind het een heerlijke plaat, dit Merriweather Post Pavilion. Lekker eigenwijs. En inderdaad, ik kan ook genieten van De Staat.
Dit zijn dan ook respectievelijk mijn 2e en 3e favorieten platen van het jaar tot nu toe.
Favoriet is The Boxer Rebellion’s ‘Union’. Maar dat past dan ook iets meer in mijn straatje.
Ik denk dat beide platen van De Staat en Animal Collective ook in een drukke releaseperiode zo juichend onthaald zouden zijn. Het heeft puur te maken met twee gevallen van erg goede muziek, die weliswaar slim op een tijdstip wordt uitgebracht, zodat er gegarandeerd (extra) aandacht voor is.
Ik vind het een geweldig album, daar niet van, maar wil mensen toch ook wijzen op een minstens zo geweldige plaat als Spirits They’ve Gone, Spirits They’ve Vanished. En ook vergeleken met andere albums uit het oeuvre van Animal Collective is dit niet hun sterkste. Waar de euforie hier soms wat zoetsappig is, is de euforie in een nummer als Purple Bottle van Feels veel naiever en nog euforischer.
Het bewijs dat critici elkaars kont achterna lopen. Pitchfork geeft er een 9.6 voor. Dit hoogdrempelige plaatje lijkt ineens door iedereen omarmd te worden. Laten we niet vergeten dat het zoeken van een nieuwe klank niet doel op zich moet worden. Een band als TV on the radio verkent ook grenzen maar levert dan nog een LP af die je dan ook nog eens met plezier opzet. Wat mij betreft sterk overgewaardeerd. En die cover met optische illusie… mijn god…
Pingback: Hoogbejaarden en huisvrouwen vinden Animal Collective niet leuk | Alternative
Pingback: Animal Collective kan stuurloos en geniaal tegelijk zijn | Alternative
Pingback: Video: Animal Collective met weirde dansers bij David Letterman | Alternative
Pingback: In première: Animal Collective - Summertime Clothes | Alternative
Pingback: Halverwege 2009: de beste albums, nummers en optredens | Alternative
Pingback: Animal Collective sluit jaar af met Fall Be Kind EP | Alternative
Pingback: In Première: Animal Collective – In The Flowers + Graze | Alternative
Pingback: Review: Animal Collective – Fall Be Kind EP | Alternative
Pingback: Platen van het jaar: The Horrors, Animal Collective, Wild Beasts | Alternative
Pingback: Nederlandse popcritici: The XX maakt plaat van het jaar | Alternative
Pingback: Bij Pitchfork is Animal Collective de band van 2009 | Alternative
Pingback: In Première: Animal Collective – Brothersport | Alternative
Pingback: Luisteren: Panda Bear – Tomboy & Slow Motion | Alternative
Het bewijs dat critici elkaars kont achterna lopen. Pitchfork geeft er een 9.6 voor. Dit hoogdrempelige plaatje lijkt ineens door iedereen omarmd te worden. Laten we niet vergeten dat het zoeken van een nieuwe klank niet doel op zich moet worden. Een band als TV on the radio verkent ook grenzen maar levert dan nog een LP af die je dan ook nog eens met plezier opzet. Wat mij betreft sterk overgewaardeerd. En die cover met optische illusie… mijn god…
+1
Ik zet deze Animal Collective nog altijd vaker en met meer plezier op dan de laatste TV On The Radio. Die heb ik op het moment zelf wel wat overschat.